غُرُورُ الْغِنَى یُوجِبُ الْأَشَرَ

حدیث : 6399 • صفحه : 472   |   دانلود تصویر   |   دانلود پی ان جی

ترجمه کلمه به کلمه :

• غُرُورُ : فریب ، غرور ، خودبینی ، خودپسندی (که از یک نعمت یا توانایی ناشی می‌شود)
• الغِنَى : توانگری ، ثروت ، بی‌نیازی
• یُوجِبُ : واجب می‌کند ، سبب می‌شود ، به بار می‌آورد ، نتیجه می‌دهد
• الأَشَرَ : سرمستی ، سرکشی ، غرور و بی‌قیدی ناشی از خوشی یا ثروت

این حدیث کوتاه اما پرمحتوا ، یک حقیقت عمیق روانشناختی و اجتماعی را بیان می‌کند :

1. فریبندگی ثروت : ثروت و توانگری ، گر چه نعمتی بزرگ است ، اما می‌تواند فریبنده باشد . انسان ممکن است به واسطه ثروتش احساس قدرت ، بی‌نیازی مطلق ، و حتی برتری بر دیگران پیدا کند . این احساس ، اگر با خودشناسی و تقوا همراه نباشد ، می‌تواند او را از واقعیت دور کند .
2. ریشه “أَشَر” در ثروت : این حالتِ سرکشی و غرور ، اغلب ریشه در نعمت‌های دنیوی ، خصوصاً ثروت و توانگری دارد . وقتی انسان احساس می‌کند که همه چیز دارد و هیچ نیازی ندارد ، ممکن است دچار این حالت شود که دیگر به کسی یا چیزی اهمیت ندهد ، از حدود الهی یا انسانی خارج شود ، و در رفتار و گفتارش نوعی بی‌قیدی و استکبار دیده شود .
3. رابطه علت و معلولی : حدیث به روشنی یک رابطه علت و معلولی را بیان می‌کند : “ثروت” ( به طور خاص ، فریبندگی و استفاده نادرست از آن ) علت است و “سرمستی و سرکشی” معلول آن . به عبارت دیگر ، اگر کسی ثروتمند شد و به جای شکرگزاری و استفاده صحیح از آن ، دچار غرور و خودبینی شد ، نتیجه‌اش این خواهد بود که رفتارش از روی بی‌قیدی و سرکشی خواهد بود .

در واقع ، این حدیث به ما می‌آموزد که حتی در اوج نعمت هم باید هوشیار باشیم و اجازه ندهیم که خوشی و توانگری ، ما را از مسیر اعتدال و بندگی خارج کند .