لا تَعِد بِما تَعجِزُ عَنِ الوَفاءِ بِهِ - حدیث 10177

غرر الحکم و درر الکلم ، صفحه 743 - دانلود تصویر

موضوع - وعده

چیزی را وعده نده که از انجامش عاجزی

• لا ← نه / نکن

• تَعِد ← وعده بده

• بِما ← به آنچه

• تَعجِزُ ← ناتوانی

• عَنِ ← از

• الوَفاءِ ← وفا کردن

• بِهِ ← به آن

این سحن گهربار و حکیمانه بر مسئولیت‌پذیری ، صداقت و پایبندی به تعهدات تأکید دارد .

مفهوم حدیث

۱. پرهیز از وعده‌های پوچ ← انسان نباید به دیگران وعده‌هایی بدهد که می‌داند نمی‌تواند به آن عمل کند.
۲. اهمیت وفای به عهد ← وفاداری به قول و قرارها از اصول اخلاقی و اسلامی است.
۳. پیشگیری از بی‌اعتمادی ← وعده‌های بی‌اساس باعث از بین رفتن اعتماد در روابط اجتماعی می‌شود.

رابطه این حدیث با جامعه امروز

در دنیای امروز ما ، متأسفانه وعده‌های بی‌پایه، قول‌های توخالی و عدم پایبندی به تعهدات به یک مشکل بزرگ تبدیل شده است . برخی مصادیق آن در جامعه :

✅ در روابط شخصی:

• برخی افراد به راحتی به دوستان یا خانواده وعده می‌دهند ، اما وقتی زمان عمل می‌رسد، به بهانه‌های مختلف شانه خالی می‌کنند.

• این رفتار به مرور ، باعث کمرنگ شدن اعتماد و ایجاد دلخوری می‌شود .

✅ در محیط کار و تجارت :

• بعضی کسب‌وکارها برای جلب مشتری ، وعده‌های غیرواقعی می‌دهند ( مثلاً تحویل فوری ، خدمات تضمینی ، تخفیف‌های غیرممکن ) اما در عمل نمی‌توانند به آن‌ها عمل کنند .

• نتیجه این کار ، از دست رفتن اعتبار و شکست در تجارت است .

✅ در سیاست و مدیریت جامعه :

• برخی سیاستمداران یا مسئولان برای جلب رضایت مردم ، وعده‌های غیرعملی می‌دهند ، اما پس از به قدرت رسیدن ، از اجرای آن طفره می‌روند .

• این مسئله باعث بی‌اعتمادی عمومی و کاهش مشارکت اجتماعی می‌شود .