إِذَا قَلَّ أَهْلُ اَلتَّفَضُّلِ هَلَکَ أَهْلُ اَلتَّجَمُّلِ

حدیث : 4171 • صفحه : 295   دانلود تصویر   |   دانلود پی ان جی

ترجمه کلمه به کلمه

• إِذَا : هرگاه ، زمانی که
• قَلَّ : کم شوند ، اندک گردند
• أَهْلُ : اهل ، صاحبان ، دارندگان
• اَلتَّفَضُّلِ : بخشش ، بزرگواری ، فضیلت
• هَلَکَ : هلاک شدند ، نابود گشتند
• أَهْلُ : اهل ، صاحبان
• اَلتَّجَمُّلِ : تجمّل ، آراستگی ، زیور و ظاهرسازی

جامعه بی‌فضلیت ، گورستانِ تجمّل

امام علیه‌السلام در این سخن کوتاه ، رابطه‌ای عمیقِ میان فضیلت معنوی و ظاهر آراسته‌ی اجتماعی را بیان می‌کنند.

جامعه‌ای که در آن اهل تفضّل ، یعنی صاحبان کرم ، بخشش ، دانش و معنویت کم شوند ، در واقع از درون تهی می‌گردد. در چنین جامعه‌ای ، اهل تجمّل ــ کسانی که زندگی‌شان بر محور زینت ، رفاه و ظاهرگرایی می‌چرخد ــ هرچند ممکن است در ظاهر در آسایش باشند ، اما در باطن دچار سقوط و نابودی‌اند؛ زیرا پایه‌ی تجمّلِ سالم ، بر فضیلت و اخلاق استوار است. وقتی روحِ فضیلت از میان برود ، آراستگی ظاهری به تکبّر ، اسراف و خودنمایی بدل می‌شود ، و همین امر به هلاکت انسان‌ها و فروپاشی ارزش‌های جامعه می‌انجامد.

بنابراین ، حدیث یادآور می‌شود که بقای آراستگی و شکوه زندگی ، وابسته به حضور اهل فضل و کرامت است ؛ اگر آنان کم شوند ، جلوه‌های زیباییِ ظاهری نیز معنا و دوام خود را از دست خواهند داد.

نکته پایانی

می‌توان گفت این کلام امام علیه‌السلام هشداری است به همه‌ی دوران‌ها :
تا زمانی که علم ، اخلاق و سخاوت در میان مردم جاری است ، تجمّل و زیبایی ظاهری نیز مایه‌ی نظم و آرامش است؛ اما اگر روحِ فضل و انسانیت از جامعه رخت بربندد ، ظاهرهای زیبا نیز دیری نمی‌پایند و به هلاکت می‌انجامند.